Sint Maarten

In de jaren ’50 woonde ik met mijn ouders in Amsterdam en hadden wij een aardige
werkster uit Jisp, in de Wormer. Ze moet iedere keer lang onderweg geweest zijn om
helemaal bij ons te komen met het openbaar vervoer. Als ze aan de koffie zat, mocht ze
graag vertellen over haar leven.
Om te beginnen woonde ze op een heel afgelegen boerderij, wat in de Hongerwinter wel
jammer was geweest. De boeren die dichter bij de weg zaten, hadden de prachtigste dingen
verzameld, zoals tafelzilver en antieke klokken; allemaal geruild tegen eten. Je had veel
Amsterdammers in die tijd, die op fietsen met houten banden kwamen aanrijden….
In haar dorp leefden nog veel oude tradities en Sint Maarten was een van. De kinderen
kregen dan kussenslopen op hun buik, die met veiligheidsspelden werden vastgezet.
Zodra het begon te schemeren liepen ze met lampionnen door het dorp en zongen bij iedere
deur. Als beloning was er lekkers en zo raakte de kussensloop aardig vol.
Mijn broertje en ik luisterden met grote oren. Snoep in ruil voor zingen, dat was nog eens
wat! Zelf mochten we iedere week een half ons zuurtjes uitzoeken, die bij de kruidenier in
grote stopflessen stonden uitgestald. Ze gingen op zaterdagavond in een schaaltje voor bij
het ganzenborden. Bij ons in de grote stad was er echt geen sprake van Sint Maarten.
Twintig jaar later, en inmiddels getrouwd, kwamen we in een dorpje in de Taunus terecht.
Het levensritme werd daar aangegeven door de kerkklokken: 6:45 uur Aufstehen, 12:30
Mittagessen, 18:00 uur Abendbrot. En in september was er dagenlang het Laternenfest. Op
de kleuterschool werden lampionnen geknutseld en liedjes geleerd. “Ich gehe mit meiner
Laterne und meine Laterne mit mir“. Heel toepasselijk, want de lampionstokken waren
ongeveer even lang als de kleuters zelf. “Da oben da leuchten die Sterne, hier unten
leuchten wir.“ “Nou maak ik toch nog iets mee wat op Sint Maarten lijkt”, dacht ik bij mezelf.
Weer jaren later verhuisden we naar Haarlem en wat blijkt? Ook hier wordt Sint Maarten
gevierd! “Das Licht ist aus, wir geh‘n nach Haus‘ rabimmel rabammel rabum-bum-bum“,
hoor ik nog steeds diep in mezelf weerklinken.

Julie Heyning