De laatste dagen van Jezus: Achtergrond

De verhalen over de laatste dagen van Jezus staan in de vier evangeliën. In de komende twee weken wordt het verloop verteld. Dan kan je het nog even nalezen. Want Pasen vieren zonder van Goede Vrijdag te weten is net zoiets als wel naar de Matthaüs Passion gaan, maar niet aan Pasen doen: je mist de helft. Vandaag: de achtergrond.

Pesach

Het Joodse Pesachfeest is het fundament waarop het christelijke Paasfeest is gebouwd. Bij het Pesachfeest gedenken de Joden de Exodus, de vlucht uit Egypte en de doortocht door de woestijn. Het feest begint met de maaltijd en het slachten van het lam (Exodus 12) dat herinnert aan het lam waarvan het bloed aan de deurposten gesmeerd werd om de engel des doods voorbij te laten gaan. P’S’CH betekent ook voorbijgaan, langsgaan. Wat gevierd wordt is de omslag uit van gevangenschap en uitzichtloosheid naar vrijheid en hoop. Wie had immers ooit kunnen denken dat de Hebreeën onder de overmacht van de Egypte uit zouden komen? Jesaja bezong diezelfde omslag in zijn liederen over de woestijn, van dor en doods naar bloeiend en levend (De steppe zal bloeien). Een ervaring die we allemaal hebben en die de natuur ons voordoet. Het christelijk Pasen heeft dit thema opgenomen in het verhaal over de omslag van het onmogelijk naar het mogelijke, van doods naar levend.

Messias

In de beschrijving van de gebeurtenissen in de laatste dagen van Jezus staan veel verwijzingen naar de Messias. De Messias is een centraal punt in het Joodse geloof en is de door God aangestelde koning. Met zijn komst zal het rijk van vrede en gerechtigheid beginnen. Dit verlangen naar een Messias heeft zich ontwikkeld toen Israël gebukt ging onder het wanbeheer van slechte koningen na Salomo (1000 v. Chr.). Deze Messias heeft koninklijke, profetische en eschatologische eigenschappen. Het is een door God aangewezen figuur waarin veel verwachtingen samenkomen. Hij wordt gezalfd met olie zoals in oude tijden koningen en profeten (en ook voorwerpen) gezalfd werden. Hij wordt niet alleen aangeduid met Koning en Messias (in het Hebreeuws Masjiach, in het Grieks Christos, in het Latijn Christus) maar ook met Zoon van God en Mensenzoon.

Het lam

Daarnaast heeft vooral Mattheüs de gebeurtenissen zó beschreven dat Jezus de plaats innam van het Pesachlam. Jezus werd in zijn verhaal het offer dat gebracht werd opdat zijn bloed anderen vrijheid zou geven. Deze manier van kijken naar Jezus en naar de laatste dagen heeft in de loop van de geschiedenis een eigen vlucht genomen. Bloed, offer, vrijkopen van ongerechtigheden, Remonstranten zegt dat niet zo veel. Maar het is goed om je bronnen te kennen.

Geschreven door Sabine du Croo