Filosofisch café

Bij het formuleren van een antwoord op de vraag naar het moreel goede stelt Kant niet het resultaat van menselijk handelen centraal, maar de gezindheid van waaruit dat handelen plaatsvindt. De voorwaarde die deze gezindheid mogelijk maakt meent hij gevonden te hebben in de autonomie van de menselijke wil. De Fundering is een van de meest invloedrijke geschriften binnen Kants oeuvre en een cruciaal werk in de geschiedenis van het denken over moreel handelen.
Thomas Mertens (1955) is theoloog en rechtsfilosoof. In 1999 werd hij benoemd tot hoogleraar rechtsfilosofie. Mertens heeft verschillende onderzoeksinteresses, onder andere ethiek en politiek bij Immanuel Kant, mensenrechten en mensenplichten, oorlog en vrede, recht en filosofie ten tijde van het nationaal socialisme en kosmopolitisme. www.boomfilosofie.nl

25 oktober 2023 – Dilara Bilgic –  De gelabelde. Pleidooi voor een genuanceerde wereldbeschouwing

Bewust of onbewust, de hele dag door plaatsen we de mensen die we tegenkomen in hokjes. Ook Dilara Bilgiç is mens en betrapt zichzelf zo nu en dan op hokjesdenken. Bilgiç demonstreert hoe onze klassieke neiging tot hokjesdenken vaak meer kwaad dan goed doet. Zij beschrijft op invoelende wijze haar eigen pogingen zich te ontworstelen aan allerlei labels en wat het kan opleveren voorbij die grenzen te kijken. Want uiteindelijk zijn we allemaal gewoon dat: mens. En we zullen het met elkaar moeten doen.
Dilara Bilgic (2002) is schrijver, spreker/moderator en freelancepublicist onder anderen bij De Correspondent. In 2020 verscheen haar debuut, De Black Box Democratie, een politiek-filosofische analyse van de democratie in Nederland. De gelabelde is haar tweede boek. In 2021 leidde Dilara een Europees project in samenwerking met De Balie, Forum on European Culture en Nieuwe Helden. www.dilarabilgic.nl

22 november 2023 – Lammert Kamphuis – Verslaafd aan ons eigen gelijk

Losgebroken uit zijn streng religieuze milieu ziet Lammert Kamphuis tot zijn verbazing dat de samenleving meer en meer is gaan lijken op de fundamentalistisch kerk waaruit hij zich bevrijdt heeft. Dit boek is een pleidooi voor ruim denken en het zoeken naar de nuance. Hij laat zien hoe je met filosofie je kunt bevrijden van al te vastgeroeste overtuigingen. Hij geeft analyses, tips en oefeningen om de geest leniger te maken, om perspectivistische lenigheid te verkrijgen.
Lammert Kamphuis (1983) is afgestudeerd theoloog en filosoof en werkt als docent bij verschillende scholen. Hij geeft onder andere les bij The School of Life in Amsterdam. Daarnaast is hij regelmatig spreker bij congressen en festivals. Hij publiceert regelmatig in kranten en magazines en is bekend van zijn boek: Filosofie voor een weergaloos leven. www.lammertkamphuis.nl

24 januari 2024 – Michiel Korthals – Goed leven als aardbewoner. Filosofie van een leefbare planeet

Korthals gelooft niet dat wetenschap en technologie ons weer kunnen verzoenen met de aarde, maar hij denkt evenmin dat we te laat zijn en in de ondergang moeten berusten. Mensen hebben genoeg inventiviteit en vaardigheden om de aarde leefbaar te houden. Democratische verworvenheden, mensenrechten en natuur- en voedselvaardigheden kunnen daarbij helpen. Met als doel: goed leven als aardbewoners.
Michiel Korthals (1949) is emeritus hoogleraar toegepaste filosofie aan Wageningen University & Research en de Vrije Universiteit Amsterdam. Hij hield zich bezig met de ethische en filosofische aspecten van levenswetenschappen zoals biotechnologie, milieubeheer en voeding en is pionier en gezaghebbend denker op het gebied van filosofie van voedsel en landbouw. Eerder publicaties: Voor het eten (2002), Goed eten (2018) en Eetbare natuur (2021). www.boomfilosofie.nl

21 februari 2024 – Martha Claeys – Trots. De filosofie van een emotie

Trots lijkt iets voor mensen met grote ego’s, voor personen die snel gekrenkt zijn. Filosofe Martha Claeys onderzoekt de betekenis van trots en laat zien dat deze emotie juist in onze woelige tijden van groot belang is. ‘Wees trots en neem ruimte, vooral daar waar het niet van je verwacht wordt: kus je partner in het openbaar, vier waar je trots op bent, schaam je niet voor je lichaam. En als je die ruimte al hebt: deel ze dan met iedereen die stilletjes de moed bijeenraapt om wat trotser te zijn.’
Martha Claeys (1994) is als doctor in de filosofie verbonden aan het Centrum voor Ethiek van de Universiteit Antwerpen. Zij publiceert over hoe we ons op een goede manier tot onszelf en anderen kunnen verhouden. Ze ontving de KVAB Jaarprijs voor Wetenschapscommunicatie voor haar podcast Kluwen. Martha geeft les, verzorgt lezingen, en modereert debatten en interviews. www.marthaclaeys.com

20 maart 2024 – Peter Venmans –  Gastvrijheid. Werkelijke gastvrijheid gaat vaak samen met morele paniek

We reizen naar het buitenland, gaan op bezoek bij vrienden of verwelkomen nieuwe medewerkers in onze organisatie. Tegelijk beleven we volgens sommigen het einde van de gastvrijheid. Door het massatoerisme zou de spontane hartelijkheid van weleer vervangen zijn door commerciële berekening, zakelijkheid en voorgeschreven gedragscodes. En bij het ontvangen van migranten laat de politiek zich niet door generositeit leiden maar door veiligheidsoverwegingen.
Peter Venmans (1963) is een Vlaamse essayist, auteur van acht boeken over literaire en filosofische onderwerpen, waaronder Discretie (2019) en Gastvrijheid (2022), beide uitgegeven bij Atlas Contact. Voor dit laatste boek won hij de Socratesbeker 2023 voor het meest prikkelende en urgente filosofieboek van het jaar. Hij is van opleiding romanist, hispanist en filosoof, en woont in Leuven. www.boomfilosofie.nl

17 april 2024 – Maarten van Buuren – De gek als medemens

De Maand van de Filosofie heeft als thema Chaos. In dit verband komt Maarten van Buuren spreken over zijn nieuwste boek: De gek als medemens, hoe we onszelf in de waanzin leren kennen.

“Wat maakt ons mens? Dit is een van de grote vragen van de filosofie. Volgens Maarten van Buuren is het antwoord te vinden in de waanzin. Als een lachspiegel toont de waanzin wat er gebeurt als de fundamenten onder het menszijn wegvallen. In ‘De gek als medemens’ laat Van Buuren ons uitgebreid in deze spiegel kijken. Hij doet dat aan de hand van casestudies uit het werk van de Zwitserse psychiater Ludwig Binswanger, waarin patiënten en hun behandelingen worden beschreven. Wat de mens tot mens maakt blijkt uit de momenten dat zijn wereld vorm en samenhang verliest, hij uit het vangnet van zijn sociale contacten valt en zichzelf kwijtraakt. ‘De gek als medemens’ is een onderzoek naar het verband tussen waanzin en existentie en de manier waarop deze begrippen elkaar wederzijds definiëren.”

Zie ook de website van het Filosofisch Café: https://www.filosofischcafehaarlem.nl/
Bron flaptekst: https://lemniscaat.nl/boeken/de-gek-als-medemens

Entree € 10 inclusief koffie, thee, fris en één drankje. Aanmelden is niet nodig.
U kunt alleen contant betalen. Boekhandel De Vries Van Stockum is met een boekentafel aanwezig.

Website: filosofischcafehaarlem.nl  Hier kunt u zich inschrijven voor de nieuwsbrief met de mail-aankondiging van elke volgende bijeenkomst.

Mail:     fil.cafehaarlem@gmail.com